INDIA

Ilang kaibigang animators ang nakakuwentuhan ko minsan tungkol sa mga karanasan nila sa India. Masarap daw ang feeling ng mga Pinoy animators doon dahil sa respetong ibinibigay sa kanila ng mga Indiano. Kasi nga naman, bago pa lang nagbu-boom ang animation industry sa India at karamihan sa mga nag-train sa ay puro Pilipino.

Kumbaga, pagdating daw sa talent ng pagdu-drawing ay walang sinabi ang mga Indiano sa atin.

Pero ito daw ang masakit na twist: Dahil humihina na rin ang animation industry dito sa Pilipinas, at karamihan ng mga studios ay nasa India na, tayo na ang pumupunta doon para magtrabaho. At iyong mga taong dating tinuturuan nila ay siya nang nag-uutos sa kanila ngayon.

Well, it only shows na mas na-handle nila ng maayos ang pagpapatakbo sa industriya nila kumpara dito sa atin.

Sa kaso rin ng komiks, unit-unti nang binubuksan ng India ang kanilang sarili sa buong mundo. Last year lang ay naglabasan ang mga titles galing sa Virgin Comics na puro Indiano ang may gawa. Ang quality, pantapat sa international comics ng US. Ang mga nasa likod nito ay sina Sharad Devarajan, Gotham Chopra, Deepak Chopra na author ng mga libro, at Sureh Seetharaman.

Visionaries ang grupong ito sa palagay ko. Nakikita nilang sa pagliit ng mundo ngayon dahil sa mga gadgets at devices, kailangan na rin nilang lawakan ang pagtingin sa industry.

Ayon nga sa kanilang vision:

"The Company believes that in the next decade, Asia will become one of the largest producers, as well as the largest consumers, of entertainment products. Virgin Comics intends to look to Asia, and India in particular, as both a growing market for consumers of entertainment products and also a source for unique, innovative content to be brought to the world in comics and licensing into movies, animation, toys, video games and consumer products...

This partnership brings Virgin, one of the world's leading youth lifestyle brands, into the areas of comics and animation for the first time. Virgin Founder, Sir Richard Branson commented on the new partnership by saying, "India is an incredibly vibrant market which Virgin already, through Virgin Atlantic, has the pleasure of working in. Virgin Comics embodies all that Virgin stands for - innovation and launching, developing and opening up markets, for the benefit of the consumer - both at home and abroad... I am delighted that Virgin Comics, will not only help to launch the Indian comic market and spin it into the west, but will develop new and exciting talent - giving a whole generation of young, creative thinkers a voice."

Dito sa Pilipinas, walang masama kung unahin muna natin ang ating mga kababayan sa pagbibigay sa kanila ng aliw. Kumbaga ay pakainin mo muna ang sarili mong mesa bago ka maghain sa iba.

Pero kung business na ang pinag-uusapan, at ang isyu dito ay nakaugat na sa ekonomiya, mas maganda siguro kung buksan na rin natin ang ating sarili sa buong mundo. Hindi sa sinasabi kong dapat ay puro English at international na ang gawin natin, kundi bakit hindi natin tingnan ang possibility na tingnan naman tayo ng buong mundo sa larangang ito. Magkakaroon pa ba naman sila ng duda kung kilala na sa comics world ang isang alex Nino, o kaya Nestor Redondo, o Whilce Portacio at Leinil Yu? Ang mga Pilipinong ito ay superstars sa international comics scene.

Siguro kung malawak pa rin ang readership ng komiks dito sa atin, at bawat bahay ay may tiyaga pang magbasa ng komiks, hindi natin kailangan ang ganitong posibilidad na buksan ang sarili natin sa buong mundo. Pero dahil malaki ang problema natin (hindi lang komiks kundi mga libro, pocketbooks, dyaryo ay apektado), mas maganda siguro kung magpalawak na tayo ng maaabot na readers.

Ganito rin ang ginagawa ng Japan comics industry. Gumagawa sila ng manga sa sarili nilang lengguwahe, at pinapa-translate nila sa English para maging available sa ibang lahi. O di ba nakadalawang ibon sila sa iisang putok?

Ang lahat ng ito ay isang posibilidad, siguro kung may malaki lang akong puhunan, pag-aaralan ko at gagastusan ang pagpapatakbong ito ng international komiks na gawa sa Pilipinas. Sabi nga ni Jessica Zafra: world domination!