KAMAGONG

Isa sa pinakagusto kong kuwento sa komiks na naging pelikula ay ang ‘Kamagong’ na isinulat ni Carlo J. Caparas at iginuhit ni Rudy Villanueva. Pinagbidahan ito nina Lito Lapid at JC Bonnin noong late 80s.

Hindi ko lang alam kung ito ang naging sagot ni Caparas sa pelikulang ‘Bloodsport’ o ‘Kickboxer’ noon nina Jean Claude Van Damme at Tong Po. Pero may mga elemento sa takbo ng kuwento na pinagkapareho ng dalawa. Halimbawa, doon sa ending, bago sumalang sa final battle si Lito Lapid kay Ruel Vernal ay nakaranas muna siya ng bugbog at kinidnap din ang kanyang leading lady. Ganito rin ang nangyari sa pelikula ni Van Damme.

Ang Kamagong ay kuwento tungkol sa kilalang martial art ng Pilipino, ang Arnis. Maaksyon ito, kapana-panabik ang bawat eksena. Isa sa paborito kong action star ay si Lito Lapid kaya sa isang batang tulad ko noon, ang ganitong palabas ay sulit sa bulsa.

Hindi ko sigurado kung marunong ng Arnis de Mano si Caparas, marami kasing mga katawagan na kabisado at alam niya. Gaya ng mga salitang ‘sinawali’ at ‘abaniko’. Ang ‘sinawali’ ang pinakagamitin sa lahat ng estilo ng Arnis—mapa-modern o traditional Arnis man ito. Sa kabilang banda, ang ‘abaniko’ naman ay makikita lang sa ilang traditional Arnis schools.

Pero mayroon din naming sumablay. Halimbawa, ang tamang tawag doon sa kahoy na ginagamit ay hindi ‘arnis kundi ‘baston. Pero hindi naman malaking bagay iyon dahil nga napakagamitin na ng salitang ‘arnis’ na ang pinatutungkulan ay iyong kahoy.

Sa isang nag-aaral ng arnis, ang paghawak ng baston na gawa sa kamagong ay nasa senior level na. Ibig sabihin, mag-iipon ka ng napakaraming taon bago mo magamit ang kamagong. Pero sa traditional school of Arnis, ang pinakamataas na hinahawakan ay hindi na kahoy kundi gulok o bladed weapon mismo.

Nakakatuwa din ang linyang ito na ginamit ni Caparas at naging immortal na: “Lumipad ka na parang ibon, lumutang ka na parang dahon.”

Bata pa ako nang mapanood ko ang pelikulang ito, at gusto ko itong panoorin ulit ngayon. Gusto kong malaman kung magugustuhan ko pa ito tulad ng dati o naging iba na nga ang panlasa ko. Ang problema, mahirap hanapin ang ganitong pelikula dito sa atin. Mas madali pang makita ang mga lumang Hollywood movies na pinirata sa Quiapo.

Ang illustrator sa komiks ng Kamagong ay si Rudy Villanueva, ngunit madalas niyang gamitin ang R.V. Villanueva. Gumagawa pa rin siya sa Liwayway ngayon. Kilala ko si Mang Rudy dahil bayaw siya ni Hal Santiago (asawa ni Mang Rudy ang kapatid ni Sir Hal). Iisa lang sila ng compound na tinitirhan sa Pasay.

Noong tumira ako noon kina Sir Hal, madalas kong makita si Mang Rudy na nagdu-drawing mag-isa doon sa harap ng kanilang bahay—mayroon silang maliit na balkonahe at doon siya lagi nakapuwesto. Kung si Sir Hal ay maraming assistants noon, maraming estudyante, at maraming bumibisitang datihan at bagong artist, si Mang Rudy naman ay kabaligtaran. Maghapon lang itong nakaupo sa drawing table at hindi ko pa natitiyempuhan na may kausap na tagakomiks. Nilapitan ko siya minsan, sumilip lang ako sa ginagawa niya. Ngumiti lang siya. Walang usapan.

Makikita sa drawing ni Mang Rudy ang malakas na impluwensya ng pinaghalong Nestor Redondo ay ‘early Joe Kubert’ (Tarzan years nito). At isa rin siya sa pinakatahimik ang career sa komiks ngunit isa sa paboritong artist, lalo na ng mga editors, noong 70s at 80s.

Ang ‘Kamagong’ ay lumabas sa Action Mini-komiks noong 1987. Mini-komiks dahil maliit lang ang sukat ng komiks na ito, regular-sized komiks na hinati sa gitna.