ANO PA BANG SASABIHIN KO?

Napaka-kontrobersyal ng nangyayari ngayon sa mga gumagawa ng komiks. As usual, kapag ganitong may mainit na diskusyon e bigla na lang dumadami ang load ang aking mga detractors. Hindi lang sila sa email nag-a-appear, pati sa text.

Mabuti pa e pagsasagutin natin itong mga damuhong ito para sumemplang na naman.

Unang tanong: Ano ang reaksyon mo sa awayang Caparas-Mango-Sterling?

Aba! Bahala sila sa buhay nila! Ako ba ang gumawa ng problema nila? I-solb nila ang mga dapat I-solb. Kesehodang maglabas sila ng komiks sabay-sabay. Keber! Kesehoda ring magsara sila pare-pareho. Keber din! At kesehodang ipagsigawan nila na sila ang mga sugo ni Panginoong Ley-Ar para buhayin ang komiks. Keber ulit!

Ikalawang tanong: Sipsip ka daw kay Caparas, halata sa mga posts mo?

Baka higop ang ibig mong sabihin. Kung susundan niyo kasi ang mga pangyayari, maiintindihan niyo ako. Bago ako mag-react dito sa blog ko ng mga eklavu-eklavu ng Caparas-Mango-Sterling controversy, napuno muna ang world wide web ng mga ‘nega’ tungkol sa paglalabas ni Caparas ng komiks. Nagkalat sa mga blogs, forums, pati sa Deviant Art. Kawawa naman ‘yung tao, wala siyang blog, hindi siya makakasagot sa mga akusasyon ng mga hurado. Kaya enter ako sa eksena.

Ang kasalanang nakikita ng iba na ginawa ni Caparas (although hindi kasalanan para sa akin…) ay ang ipangalandakan niya sa buong Philippine archipelago na buhay na ang komiks at siya ang saviour (…kundi parte ng buhay sa showbizness). Sisihin ninyo ang mga writers ng tabloids at newspapers. Sila ang nag-I-exaggerate ng mga eksena. Meron pa ngang nagsulat, si Caparas daw e Anime King. E sino namang siraulo ang maniniwalang Anime King siya, e ang anime e Japanese animation at hindi komiks. So hindi si Caparas ang dapat sisihin dito kundi ‘yung mga writers na todo build-up kay Caparas para maambunan ng konting ‘andalu’ (sorry for the word, kapag nasa showbiz kayo, maiintindihan niyo ‘ko, dati rin akong naging ‘gaca’ hahaha.

Ikatlong tanong: Totoo ba ang sulutan issue?

Aba! Ewan ko! Basta nu’ng gabing nagpatawag ng meeting si Caparas sa Maxs Roces Ave., habang kumakain kami ng manok at umiinom ng SanMigLite, e nagpaalam siya dahil may ka-meeting siya sa Shangri-La Crossing (at dapat doon din ang meeting namin dahil balak yata kaming ipakilala sa ‘mga’ financers’.

Natunugan ko na ‘yun palang meeting sa Shangri-La ay business deal ni Caparas sa Sterling at sa grupo nina Don Emilio Yap ng Manila Bulletin. Well, dapat ko pa bang alamin ang detalye? E alam na natin ang kinalabasan na Sterling ang naging partner ni Caparas.

Ikaapat na tanong: Bakit pumayag kayo na magpaapi sa rate na ibinigay ni Carlo sa mga contributors?

Sinong inapi? E di sana wala nang gumawa kay Caparas? At sana kapag nagpapatawag sila ng meeting e wala nang uma-attend? E atat na ngang magsimulang gumawa ng komiks ang mga beterano. Isa lang naman ang solusyon diyan, kung nabababaan kayo, e di huwag kayong gumawa! Tingnan niyo ako, hindi rin ako nagdu-drawing sa kanya. Kasi nabababaan din ako. Pero nag-submit ako ng script. Iyon lang ang kaya kong gawin sa komiks ni Caparas. Personal decision ko iyon. Kung nabababaan kayo, e di sa Liwayway at sa PsiCom kayo magpunta.

Saka di ba nga sabi ko, mga makukulit talaga kayo, na kapag dumating na sa puntong inaapi na tayo (mga contributors lang), baka ako pa ang unang mag-organisa para ipaglaban natin ang dapat ipaglaban. Pero wala pa namang naaapi. Ni wala pa ngang komiks na lumalabas, react to the highest level agad kayo.

Ikalimang tanong: Saan ka ba lulugar, sa mga artists o sa businessman?

Kumporme kung ano ang pinag-uusapan. Dalawa ang mundo ng komiks. Isang commercial side at isang artistic side. Hayaan mong gawin ng mga commercial creators ang role nila ng pagiging commercial, at hayaan niyo silang maging P10.00 ang komiks nila dahil parte ‘yun ng pagiging komersyal.

At hayaan niyo rin na gawin ng mga artistic at visionaries na gawin ang role nila para iangat ang form ng komiks sa Pilipinas.

Magkahiwalay na mundo ito, kaya dapat nating pag-aralan ang border line ng mga ito para hindi tayo react to death kung meron mang gumawa ng komiks na P10.00 at meron ding gumawa ng komiks na English at itinitinda ng mahal.

Lahat ito ay learning process. Nasa panahon tayo ngayon na nangangapa tayo sa dilim. Napi-predict ko nga, hindi na ulit aangat ang industry ng komiks dito sa Pilipinas (O ha! Laban kayo! Isusulat ko ito sa susunod.) Kung hindi magbabago ng strategy ang mga may pera para maglabas ng komiks.

Ikaanim na tanong: Sasama ka ba sa Komikon?

Kumporme. Kung bibigyan ba nila ako ng table e bwahahaha.