Sunday, June 29, 2008

ANG IMAHINASYON NI ALEX NIÑO

May lalabas na namang bagong komiks si Alex Niño. Sa pagbabasa ko ng mga comments ay marami pa rin talagang fans na nagkakagusto sa kanyang trabaho. Para sa akin kasi, may appeal sa lahat ng panahon ang gawa ni Niño. Para siya si Moebius na kahit ang dami nang modernong styles na naglabasan ay mag-standout pa rin sa karamihan.

Narito ang link kung gusto niyong malaman ang iba pang detalye sa lalabas na komiks ni Niño.

Pinahanga pa niya akong lalo nang makita ko ang spread page na ito na trabaho niya sa local komiks. Ang nakatawag sa akin ng pansin dito ay ang batuhan at puno na nasa dagat. Sigurado ako na wala sa script ito. Dinagdag lang ito ni Niño sa dalawang dahilan:

1. Para lumabas ang pagiging 'exotic' ng kanyang trabaho, kasama na ang brush renderings.

2. Para ma-break ang 'flat' na eksena. Kung hindi nga naman siya maglalagay ng batuhan at puno sa gitna ay wala tayong ibang makikita kundi ang tubig at ulap sa malayo.

Hindi ko maiisip na gumawa ng ganitong eksena kung sakaling matapat ako sa ganitong script. Hindi ko mai-imagine na maglagay ng batuhan at puno sa dagat. Pero pasalamat talaga kay Niño at naging inspirasyon ko ito para maglaro pang lalo ang aking imahinasyon lalo sa mga circumstances na kailangan talagang ma-break ang monotony ng eksena.

Thursday, June 26, 2008

BAZOOKA JOE at WHITE RABBIT

Natatandaan niyo ba noon ang candy na Bazooka Joe? Noong elementary pa lang ako ay mahilig na akong mangolekta nito. Kahit madalas ay hindi ko maintindihan ang mga punchlines ay masarap pa ring basahin. May mga comicstrips noon sa dyaryo na gawa sa ibang bansa pero hindi ako pamilyar sa kanila dahil puro tabloids ang binibili ng tatay ko noon. Kaya sa palagay ko, ito ang kauna-unahang English comics na nabasa ko.

Hindi ko alam kung meron pa rin nito ngayon. Kapag bumibili kasi ako ng candy sa tindahan ay wala na akong nakikita.


Natatandaan niyo rin ba itong candy na White Rabbit, iyong kulay gatas ang laman (hindi 'yung brown)? Kinakain ang papel nito, 'yung nakabalot sa candy. Hindi ko alam kung saan gawa 'yung papel pero kapag bata ka, ang sarap kainin dahil natutunaw siya ng kusa sa dila.

Ngayon, isa sa dahilan ng pagbagsak ng komiks ay dahil sa hirap ng buhay. Siyempre nga naman, kesa bumili ka ng komiks ay bumili ka na lang ng isang latang sardinas o kaya ipandagdag mo para sa bigas.

Naisip ko lang, ano kaya kung may maglabas ng komiks na ang papel ay gawa du'n sa balot ng White Rabbit? Na pagkatapos mong basahin ay puwede mo ring kainin? O di ba, nakabasa ka na, nakakain ka pa!

Ang pangalan ng komiks: KAININ MO AKO KOMIKS! Hahaha, parang ang sagwa!

Tuesday, June 24, 2008

MAGHAPONG PAGGAWA

Noong gumagawa pa ako ng mga underground komiks ay mayroon din naman akong mga subjects na malumanay. Ilan sa mga ito ay may temang social realism. Paborito ko ang subject na ganito dahil tingin ko ay dito ako nahubog sa pagsusulat. Hindi kasi ako lumaki sa pagbabasa ng mga Harry Potter o ng mga Lord of the Rings, o ng mga Sydney Sheldon at Tom Clancy, mas na-exposed ako sa mga Ernest Hemingway, Kahlil Gibran, Lope K. Santos, Lualhati Bautista, Edgardo Reyes, kaya siguro pagdating sa subject matter ay hindi ako masyadong nag-i-enjoy sa mga fantasy stories. Sa pelikula siguro, lalo ngayon na magaganda na ang special effects. Pero pagdating sa libro, mas gusto kong makabasa ng totoong buhay, kaya siguro ang hilig-hilig ko din sa mga documentary films.

Kung mapapansin ninyo, may eksena na naman dito ng Luneta o Rizal Park. Paborito kong subject ang Luneta dahil ang daming kuwento dito. May buhay ang Luneta lalo na sa gabi. Una akong naging laman ng Rizal Park noong 1997, naging tambayan ko ito halos linggu-linggo kapag gusto kong mag-relax at pampaalis-umay sa bahay. Marami akong nakasalamuhang tao dito, mula sa mga gangster, ex-convict, prosti, eskobador, manlalaro ng chess at dama, debatista ng relihiyon, mga tindero sa bangketa, at iba pang mukha ng pangkaraniwang Pilipino.

Ang natatandaan ko ay isinali ko pa ang komiks na ito sa pa-contest noon ng Amado V. Hernandez Resource Center, pero hindi nanalo. Siguro dahil hindi naman talaga tungkol sa manggagawa ang subject ko dito, kundi tungkol sa 'love and contentment'. Isang subject na sentimental at madrama, pero tingin ko ay ang pinaka-importanteng lesson na dapat nating isabuhay sa panahon ngayon na marami nang nararanasang problema ang mundo.

Paki-klik lang po ang mga pahina para sa mas malaking imahe. Maligayang pagbabasa.




Sunday, June 22, 2008

MEMOIRS OF KLITORIKA

Dahil nagpatalastas na si Klitorika sa kanyang blog ng bago niyang libro ay puwede ko na rin siguro itong ilagay dito. Malapit na ninyo itong makita sa mga bookstores nationwide.

Suportahan po natin siya sa kanyang mga kahalayan...este...nakatutuwang kuwento pala.

Ito po ay ilalabas ng PSICOM.



*****
Kapag bagyo, masarap makipagkulitan sa YM sa kaibigang...joding.

lopez gilbert: umuulan pa randy
lopez gilbert: patak ng ulan sa lupang tigang
randy valiente: mahina na heheh
randy valiente: yehey
lopez gilbert: waring kay lungkot ng aping mamayan
randy valiente: titigil na yan mamya
lopez gilbert: sus
lopez gilbert: hinde
lopez gilbert: pramis
randy valiente: pauwi na si FRANK
randy valiente: di ba ganda ng name
randy valiente: parang rapist
lopez gilbert: korek
lopez gilbert: parang hotdog
lopez gilbert: lol
randy valiente: sino ba nakaisip ng name na yan?
randy valiente: san ba nadampot yan?
lopez gilbert: international name yan
lopez gilbert: kahit san cya pumunta yan pangalan
lopez gilbert: nakakamis nga yung dati di ba
lopez gilbert: yung sa atin
randy valiente: bakit?
lopez gilbert: ano ano ba yun?
randy valiente: special ba sya?
lopez gilbert: korek
lopez gilbert: yung sa atin iba dati diba
lopez gilbert: maring
lopez gilbert: bising
lopez gilbert: taning
lopez gilbert: lol
randy valiente: puding
lopez gilbert: pinangalan sa babae kasi daw pabago bago ang isip
lopez gilbert: 90's nung ginawan na rin ng name ng lalaki
lopez gilbert: di ba
lopez gilbert: dahil nagreklamo mga kababaihan
lopez gilbert: kaya naging tinong
lopez gilbert: butong
lopez gilbert: damong
lopez gilbert: lol
randy valiente: hahha
randy valiente: titing
lopez gilbert: hahahahaha
lopez gilbert: piking
lopez gilbert: saking
lopez gilbert: laking
lopez gilbert: bading
lopez gilbert: hahahaha
randy valiente: taruging
lopez gilbert: lol
randy valiente: bakit nga frank?
randy valiente: galing ba sya sa ibang lugar?
lopez gilbert: e kasi nas F na yung bagyong pumapasok
lopez gilbert: kaya frank
lopez gilbert: by letters yan di ba
randy valiente: o nga
randy valiente: e di dapat franking
lopez gilbert: hahaha
randy valiente: o kaya frokofio
lopez gilbert: international name nga e
randy valiente: facifika
lopez gilbert: kaya frank

Wednesday, June 18, 2008

BAKASYON GRANDE


Noong nagpunta ako sa ToyCon nu'ng linggo ay may nakita akong mga tables na nagpapa-signup ng mga raffle stubs. Isa ako sa naharang ng mga tsiks sa harapan nila para nga mag-signup. Tinanong ko kung ano ‘yun, ang sabi e raffle daw para sa libreng bakasyon sa Boracay o kaya sa HongKong. Pumirma naman ako, malay mo manalo nga.

Lunes ng hapon, may tumawag sa bahay. Isa daw ako sa napili sa 15 tao na binigyan ng pagkakataon na magkaroon ng libreng bakasyon kung saan ko daw gusto. Pinapupunta nila ako sa opisina nila, wala akong babayaran, ang dadalhin ko lang daw ay valid ID, at bibigyan pa nila ako ng isang libreng dinner. Naisip ko, wala namang mawawala sa akin kung pupuntahan ko. Malay mo nga naman makapagbakasyon ako na wala akong ginagastos.

Martes ng gabi, pumunta ako sa opisina nila sa Makati Ave. Sinalubong kaagad ako ng receptionist at dinala ako sa isang class na class na restaurant. Pinakain ako ng masasarap na pagkain, actually marami kami, may ilang kumakain sa ibang tables na tingin ko ay nanalo rin gaya ko.

So after ng dinner, chinika-chika ako ng isang babae, kung mahilig akong magbakasyon. Sabi ko, syempre, sino ba naman ang ayaw magpahinga kapag wala ka nang trabaho. Isinama ako ng babaeng itong sa opisina nila sa kasunod na floor ng building. Maganda ang opisina, malinis. Naabutan ko doon ang maraming mesa, bawat mesa ay may orientation na nagaganap. Sumasakay lang ako sa mga chika sa akin nu’ng babae.

Ito na, naupo kami sa isang bakanteng mesa, inilabas niya ang isang napakagandang laptop. At sinumulan na niya akong I-orient doon sa sinasabi nilang libreng bakasyon. Ipinakilala sa akin ang kumpanya, ang mga lugar na puwede kong puntahan. Tinanong pa sa akin kung saan ko gustong pumunta, sabi ko sa Egypt. Natawa pa siya kung bakit sa Egypt, sabi ko, wala lang. Para makakita ako ng mummy. Naglabas pa siya ng mga brochures ng kanilang hotel sa iba’t ibang panig ng mundo, mula Asia Pacific hanggang America hanggang Europe. So talagang nakakalaway. Sino ba naman ang ayaw magbakasyon sa mga lugar na ‘yun.

Ipinakilala niya rin ang sistema kung paano ako makakakuha ng cheap vacation. May mga sinabi siyang makakapagbakasyon daw ako sa Australia na ang gagastusin ko lang per day ay P4000. O kaya sa Germany na ang ilalabas ko lang na pera ay P12,000. Napakamura nga kung tutuusin.

Pero ito ang twist, kailangan ko munang magpa-member sa kanila.

Itinanong ko kung magkano ang membership fee. Ayaw pang sabihin, mamaya na daw. So, kuwento-kuwento na naman itong babae. Na kesyo masarap dalhin ang pamilya sa bakasyon, makakapag-bonding ako kasama ang mga mahal sa buhay, ang ang hotel services nila ay 5-star. Ang daming chenes-chenes. Tinanong ko ulit, magkano naman ang membership fee.

Ayaw pa ring sabihin. Mamaya na daw, ‘yung manager na daw nila ang magpapaliwanag. So chika-chika ulit. Dahil artist daw ako, kailangan e laging refresh ang utak ko, at dapat ay maraming makuhang ideas. Saka mahilig naman daw ako sa adventure, makakapunta na ako sa Egypt. Nakailang tanong yata ako, magkano nga ang membership fee? Sa wakas e tinablan na yata na gusto ko na talagang malaman kung magkano.

Tinawag na ng babae ang manager nila na palakad-lakad lang sa iba’t ibang mesa. Umupo sa harapan ko ang manager na lalake, inilatag sa harap ko ang listahan kung magkano ang membership fee.

Put…!!! Siguro kung hindi lang ako nakapagtimpi nabigyan ko ng roundhouse kick with back kick and axe kick itong mesa para mahati sa gitna! P449,000.000! Halos kalahating milyon ang membership fee!

Kaya nag-iba na ang timplada ko, pero syempre kailangan e hindi ko ipahalata. Sabi ko na lang, napaka-praktikal kong tao, hindi ko kayang mag-spend ng ganyang kalaking halaga para lang sa engrandeng bakasyon. Ang ganyang kalaking pera ay puwede pang magamit sa ibang bagay, sabi ko. Puwedeng bumili akong ng napakagandang computer at Cintiq, o kaya kotse, o kaya magtayo ako ng maliit ng computer shop business sa probinsya namin.

Kamukat-mukat mo e biglang sinabi ng babae na…sarado daw ang utak ko. Hindi daw puwedeng ipagkumpara ang material things sa bakasyon na kailangan ng katawan natin para ma-refresh tayo sa ating trabaho.

Mabuti na lang at nakapagtimpi ako. Sino ba namang luko-luko ang magbibigay ng halos kalahating milyon para lang sa bakasyon? Anong palagay niyo sa ‘kin, nagtatae ng pera! Bawat sentimong lumalabas sa pitaka ko ay inaalam ko kung saan ang paggagamitan. Sa panahon ngayon na ang dami-dami nang kinakaharap na problema ng bansa, nakuha mo pang alukin ako ng halos kalahating milyong bakasyon. E kung hindi ka ba naman saksakan ng manhid sa nangyayari sa ekonomiya ng Pilipinas!

Ikinuwento ko lang ito dahil siguradong matatagpuan niyo sila sa mga malls, at nag-aalok din ng ganito. Iyon lang.

Monday, June 16, 2008

WALA NA BA?

Napadaan ako kani-kanina lang sa editorial office ng CJC Komiks malapit sa Malakanyang. Nagulat ako dahil wala na ang mga banners at tarpaulin tungkol sa komiks sa labas ng opisina. Isang malaking paskil ang nakasulat sa harapan ng pintuan...FOR RENT.

Ibig bang sabihin nito, tigil na rin ang CJC-Sterling Komiks? Nagtatanong lang.

After kasi ng mga kadramahan sa kabubukas pa lang na komiks publication ay hindi na rin ako nakibalita pa kung ano ang mga sumunod na pangyayari.

*****

Salamat kay Alfred Alcala Jr. dahil binigyan niya kami ng puwesto ni Jeffrey Marcelino Ong na makapagtinda ng aming mga produkto sa kanilang booth ng exhibit ng komiks master na si Alfredo Alcala Sr.

Ipinakita sa akin ni Alfred Jr. ang mga lumang covers sa komiks na gawa ng kanyang ama mula pa noong 1949. Ipinabasa rin niya sa akin ang mga sulat na tingin ko ay naglalaman ng mga napaka-importanteng pangyayari sa Filipino Invasion noong 70s. Sulat ni Alcala Sr. sa iba't ibang tao mula sa mga kaibigang artists, writers at mga editors ng Marvel at DC noong araw. One of these days ay hihimayin natin ang mga pangyayaring ito baka puwedeng makasama sa panibagong libro.

Isa sa magandang 'tanawin' kung bakit masarap pumunta sa event tulad ng ToyCon ay ang mga ganito:





Friday, June 13, 2008

7TH TOYCON


Nasa 7th Toy Convention ako ngayon Linggo ng hapon para magtinda ng kaunting piraso ng librong 'Komiks sa Paningin ng mga Tagakomiks'. Gaganapin ito sa Megatrade Hall ng SM Megamall. Kasama din ditong pupunta ang ilang creators ng SINDAK Horror Magazine at iba pang komiks creators.

Kung may time kayo ay puwede kayong pumunta para bisitahin kami.

Salamat kay Azrael sa pagbibigay sa amin ng puwesto.

Para sa karagdagang impormasyon tungkol sa Toycon, bisitahin ang kanilang website: http://www.toyconph.com/

Wednesday, June 11, 2008

TALAS NG MATA

Isa sa katangian ng pagiging artist ay ang ‘talas ng mata’. Hindi ka magiging matagumpay na artist kung mahina ang observation mo sa mga bagay sa paligid. Hindi kailangan e laging sa libro ka na lang nakadepende, kailangan tumingin ka sa totoong buhay.

Halimbawa, kung magdu-drawing ka ng human figure, hindi puwedeng buong buhay mo ay uubusin mo sa kaaaral ng lessons nina Andrew Loomis at Burne Hogarth. Kailangan ay tumingin ka sa sarili mong katawan o kaya sa katawan ng iba.

Ang lessons nina Loomis at Hogarth ay sarili nilang interpretation. Kapag tumanda ka na sa pagdu-drawing, na hindi ko pa rin naman naaabot, dadating ang time na mayroon ka na ring sariling interpretation kung ano ang nakikita ng mata mo at paano mo ito ilalagay sa papel.

Nakatutuwa ang mga artist dahil sa talas ng mata nila, at memorya, ay kaya nilang matandaan ang pangalan ng artist sa isang tinginan lang. Halimbawa, kahit nakatambak ang drawing diyan sa harap mo, siguradong makikilala mo ang drawing ni Redondo, o ni Niño, o ni Jim Lee o ni Eisner. Kasama sa talento natin ang ma-distinguished ang style ng isang artist.

Isa sa pinakamahirap makilala dito sa Pilipinas ay ang pagkakaiba ng style ni Francisco Coching at Federico Javinal, magkamukhang-magkamukha kasi. Pero ako, dahil alam kong matalas ang mata ko, kaya kong kilalanin kung alin ang bawat isa.

Pero may isang pangyayari sa akin na hindi ko makakalimutan. Akala ko ay matalas na ang mata ko, hindi pa pala. Kulang pa ako sa praktis. Tinalo ako ng isang letratista ng komiks kung patalasan lang din ng mata ang pag-uusapan.

Ganito ang nangyari:

Nakausap ko noon ang isang letratista noon sa Kislap, sabi ko, “Ang gagaling naman ninyong mga letratista. Ang dami-dami nating komiks, at ang damidami niyo ring nagli-letra, pero magkakamukha lahat ng lettering niyo. May sinusunod ba kayong standard o pattern man lang?”

Natawa lang siya sa akin, “Hindi kami magkakamukha ng letra, ha. Alam ko kung ano ang niletrahan ko sa niletrahan ni Larry o kaya ni Tony sa unang tingin pa lang.”

Napanganga ako, “Ha? Ang talas naman ng mata niyo. E samantalang ako, tingin ko magkakamukha lahat ng lettering niyo.”

“Yan ang pag-aralan mo, iho. Talasan mo pa ang mata mo, “ sabi niya sa akin sabay ngiti.



Sunday, June 08, 2008

JOEMARI MONCAL R.I.P.


UPDATES:

Ang aksidente ay nangyari Biyernes ng madaling araw (kalilipas ng lang ng hatinggabi ng Huwebes). Nabangga ng kotse si Mang Joe.

Magkakaroon ng tagpuan bukas (Lunes) ng 2PM sa McDonalds Pasay, Rotonda (malapit lang ito sa MRT station), kung sinuman ang gustong sumama ay maari lamang magpunta doon at makikita na ninyo sina Nar Castro, Florence Maglalang, at iba pang mga kasamahan sa komiks.

***

Malungkot na balita na naman ang nakarating sa atin, ang beteranong si Joemari Moncal ay namatay sa isang car accident madaling araw ng Sabado sa Baclaran.

Isang linggong ibuburol ang kanyang labi sa kanilang bahay sa Pasay. Hindi ko pa po alam ang iba pang detalye, pero kung may nais dumalaw ay ipagbigay-alam lang po sa akin at ako na ang makikipag-coordinate sa mga kaanak at kasamahan sa trabaho.

Si Mang Joe ang kasalukuyang artist ng Andres de Saya na sinulat ni Carlo J. Caparas at lumalabas sa CJC Komiks.

Saturday, June 07, 2008

WORLD CLASS

Next week na ipapalabas ang Urduja mula sa APT Entertainment. Magkahalong positive at negative comments ang naririnig ko tungkol dito. Ilang buwan na lang din at ipapalabas na ang Dayo galing naman sa Cutting Edge Productions. Ngayon pa lang at sari-sari na ring kumento ang nababasa at naririnig ko.

Panoorin niyo itong short film na ginawa ng Roadrunner Productions na pinamagatang Power Unleashed. All-Filipino din ang gumawa nito. Ngayon niyo masasabing hindi talaga kayang tawaran ang galing ng mga Pinoy.





Sa isang bansang tulad ng Pilipinas, tatlong bagay ang importante para makapag-produce ng isang quality product—tamang management, tamang time frame, at tamang pondo.

Sa industriya ng komiks, kaya mas lalong humuhusay ang mga creators natin na gumagawa sa international comics, ay dahil din sa tatlong bagay—tamang management, tamang talent fee, at prestige.

Maganda sigurong gawin ng gobyerno, mag-isip na ng programa para mapasigla ang industriyang ito ng animation, comics, game development at iba pang kumpanya na nangangailangan ng art assets, dahil walang duda na mag-I-excel tayo sa buong mundo. At siguradong makakatulong ito sa ekonomiya ng bansa. Hindi natin kailangan pang patunayan na mahusay tayo dahil kinikilala na tayo, ang hindi na lang kumikilala sa atin ay itong mismong mga nasa bakuran natin.

Biniro ko nga minsan ang kaibigan kong aktibista, “Alam mo kung bakit lalo tayong naghihirap, kasi tayo-tayo lang ang nagpipigaan ng kayamanan dito. Pigain naman natin ang kayamanan ng ibang bansa at dalhin natin dito. Hayaan natin silang magkandarapa sa atin.”

Thursday, June 05, 2008

X

Una akong nakakita ng 'x' sa drawing noong 1988. Unang tanong ko kay JC Santiago, "Sir, bakit may x ito? Mali ba 'to?"

Sagot niya, "Hindi, ibig sabihin niyan, black ang area na 'yan pag nilagyan ng ink."

Pagkalipas ng maraming taon, nakakita ako ng mga pencilled pages ng American comicbooks at nakakita rin ako ng mga 'x' sa drawing. Nalaman ko na hindi lang pala sa Pilipinas ginagamit ito, at malakas din ang kutob ko na maging sa ibang bansa ay ganito rin ang ginagamit--Japan, Argentina, Brazil, France, etc.

Ibig sabihin, itong 'x' ay isa sa 'international language' ng comics illustrations na illustrators lang ang nakakaintindi. Ang galing, ano?

Tuesday, June 03, 2008

MGA MAMBABASA NG KOMIKS


Kuha ang larawang ito sa pahina ng The Asia Magazine noong October 1963. Para natin maintindihan kung gaano kalakas ang komiks noong araw ay tingnan din natin ang mga lumang litrato.

Mid to late 80's ako naadik sa komiks at inabot ko pa ang ganitong eksena, kung saan bawat kanto ay may arkilahan ng komiks at pila-pila ang mga tao para magbasa. Kasama ako sa mga nakikipila noon.